45. De relatie met Venezuela
Handel vanaf het begin
Curaçao ligt zo dicht voor de kust van Venezuela dat je het op heldere dagen zelfs kunt zien. Al eeuwenlang voeren er indianen op grote kano’s heen en weer tussen Venezuela en Curaçao en ongetwijfeld namen zij fruit en groente mee, zoals de barkjes nu nog steeds doen, maar nadat Curaçao in het begin van de zestiende eeuw was ingenomen door Spanje en het eiland in 1634 was veroverd door de Hollanders, nam de handel toe. Van Curaçao naar Venezuela werden wapens, tot slaaf gemaakten en allerlei handelswaar vervoerd en van Venezuela naar Curaçao vooral cacao, tabak en dierenhuiden. Omdat de Spanjaarden de handel met Venezuela verboden hadden, ontstond er een levendige smokkelhandel (‘contrabanda’) die eeuwen zou duren.
Onrust na de onafhankelijkheid van Venezuela
Doordat Venezuela zich onder leiding van Simón Bolívar in 1821 losmaakte van Spanje, werd Curaçao steeds belangrijker voor wat er in Venezuela gebeurde. Na het mislukken van de eerste onafhankelijkheidsstrijd vluchtte Bolívar naar Curaçao, waar hij hulp kreeg van Curaçaoënaars, onder anderen Brion, die admiraal van zijn vloot werd en Piar, die generaal in zijn leger werd. Uiteindelijk werd de vrijheidsoorlog door Bolívar alsnog gewonnen, maar daarna werd het een onrustige tijd met veel burgeroorlogen in Venezuela. Afgezette leiders vluchtten vaak naar Curaçao, waar ze wapens kochten en weer in Venezuela aan de macht probeerden te komen. Door de nabije ligging had Curaçao zo de mogelijkheid het politieke systeem in Venezuela te beïnvloeden.
Relatieve rust na de komst van de olie-industrie
De relatie veranderde toen er olie in Venezuela werd gevonden en de Shell na 1914 een grote raffinaderij op Curaçao bouwde waar de ruwe olie uit het Lago de Maracaibo werd verwerkt. Omdat dit economisch zo belangrijk was, kwam de relatie tussen Curaçao en Venezuela in een rustiger vaarwater terecht. Deze rust werd nog even verstoord toen de opstandeling Rafael Urbina in 1929 het Waterfort, bij Fort Amsterdam, met geweld overviel en met de buitgemaakte wapens en de gegijzelde gouverneur Fruytier op een schip naar Venezuela vertrok. Dit had echter geen langdurig negatief effect op de relatie.
Meer kans op spanningen in de relatie
In de jaren 80 verliet de Shell Curaçao en werd de raffinaderij voor lange termijn verhuurd aan de Venezolaanse staatoliemaatschappij PdVSA, waardoor de invloed van Venezuela op Curaçao groter werd. Door de sociaal-economische crisis in Venezuela na de dood van president Hugo Chávez in 2013, is nu de kans op spanningen in de relatie weer toegenomen. Met het vertrek van de PdVSA van Curaçao, zal er weer een nieuwe periode in de relatie aanbreken.
Afgezien van bestuurlijke en handelsrelaties, zijn er in de loop van de eeuwen zeer veel familierelaties ontstaan tussen de bevolkingen van Curaçao en Venezuela. Ook op cultureel gebied (muziek, keuken) heeft Venezuela een sterke invloed gehad op Curaçao.
